شیرهای زیر پکیج
شیرهای زیر پکیج دیواری، ورودی ها و خروجی های اصلی دستگاه شما هستند که جریان اب و گاز را کنترل می کنند. شناخت این شیرها و کاربرد هر کدام، اولین و مهم ترین قدم برای هرگونه عیب یابی، سرویس یا خاموش کردن اضطراری پکیج است. به طور کلی، در زیر هر پکیج دیواری، پنج اتصال اصلی وجود دارد که چهار تای انها مربوط به اب و یکی مربوط به گاز است.
- شیر رفت شوفاژ: (شلنگ ضخیم) اب داغ را به رادیاتورها می فرستد.
- شیر خروجی اب گرم مصرفی: (شلنگ باریک) اب گرم حمام و اشپزخانه را تامین می کند.
- شیر ورودی گاز: (با دسته زرد) سوخت پکیج را تامین می کند.
- شیر ورودی اب سرد: (شلنگ باریک) اب شهری را وارد پکیج می کند.
- شیر برگشت شوفاژ: (شلنگ ضخیم) اب سرد شده از رادیاتورها را به پکیج برمی گرداند.
من در ادامه تمام این شیرها رو با عکس و به زبان ساده برای شما معرفی می کنم. 👇

چرا اصلا باید شیرهای زیر پکیج رو بشناسیم؟
خب، شاید از خودتان بپرسید دانستن این موارد چه فایده ای دارد؟ جواب ساده است: شناخت این شیرها به شما قدرت کنترل دستگاهتان را میدهد. این یک دانش پایه اما فوق العاده کاربردی هست.
برای مثال، تصور کنید یکی از لوله های خانه دچار نشتی شدید شده. در این حالت شما باید بدانید کدام شیر رو ببندید تا جلوی یک فاجعه رو بگیرید. یا زمانی که می خواهید فشار دستگاه را تنظیم کنید، باید بدانید کدام شیر ورودی اب سرد و کدام شیر پرکن است. در نتیجه، این اگاهی شما رو از یک کاربر ساده به یک کاربر اگاه تبدیل می کند که میتواند در مواقع ضروری، تصمیم درست را بگیرد.
راهنمای کامل شناسایی شیرهای زیر پکیج
برای اینکه کار ساده شود، بیایید شیرها رو از سمت چپ به راست، یعنی از دید کسی که روبروی پکیج ایستاده، با هم بررسی کنیم. این ترتیب در اکثر پکیج های استاندارد، از جمله ایران رادیاتور و بیشتر مدل های بوتان، یکسان است. البته استثنا هم وجود دارد، مثلا در برخی مدل های قدیمی بوتان مثل کالداونزیا یا اپتیما، این ترتیب کمی متفاوت است .

در زیر پکیج شما پنج اتصال اصلی وجود دارد. بیایید انها را یکی یکی معرفی کنیم.
1. شیر رفت مدار گرمایش (خروجی شوفاژ)
- موقعیت: اولین شلنگ از سمت چپ.
- اندازه: شلنگ ضخیم (معمولا با قطر ¾ اینچ).
- وظیفه: این شلنگ، اب داغ تولید شده در پکیج رو به سمت رادیاتورها (شوفاژها) هدایت می کند. در واقع این شروع مسیر گرمایش خانه شماست.
- نکته: شیر متصل به این شلنگ باید در حالت زمستانی همیشه کاملا باز باشد. بستن این شیر یعنی قطع کردن کامل گرمایش رادیاتورها.
2. شلنگ خروجی اب گرم مصرفی
- موقعیت: دومین شلنگ از سمت چپ.
- اندازه: شلنگ باریک (معمولا با قطر ½ اینچ).
- وظیفه: این شلنگ، اب گرمی که شما در حمام، اشپزخانه یا دستشویی استفاده می کنید رو از پکیج خارج می کند.
- نکته: این شلنگ معمولا شیر جداگانه ای روی خودش ندارد و شیر ان قبل از اتصال به دیوار قرار دارد.
3. شیر ورودی گاز
- موقعیت: شلنگ وسطی (سومین شلنگ از راست یا چپ).
- اندازه: شلنگ با قطر متوسط (معمولا ¾ اینچ).
- وظیفه: این شلنگ، گاز شهری رو به مشعل پکیج می رساند تا فرایند احتراق و تولید گرما انجام شود.
- نکته مهم: این شیر معمولا یک دسته نارنجی رنگ دارد که ان را از بقیه متمایز می کند. برای ایمنی، همیشه باید از شلنگ های استاندارد و بست های فلزی محکم برای اتصال ان استفاده کرد.

4. شلنگ ورودی اب سرد مصرفی
- موقعیت: چهارمین شلنگ از سمت چپ (یا دومین شلنگ از راست).
- اندازه: شلنگ باریک (معمولا با قطر ½ اینچ).
- وظیفه: این شلنگ، اب سرد لوله کشی شهری رو برای گرم شدن، وارد پکیج می کند.
- نکته: شیر پرکن پکیج معمولا روی همین مسیر ورودی اب سرد یا بین ورودی اب سرد و برگشت شوفاژ قرار دارد.
5. شلنگ برگشت مدار گرمایش (ورودی شوفاژ)
- موقعیت: اخرین شلنگ از سمت چپ (اولین از راست).
- اندازه: شلنگ ضخیم (معمولا با قطر ¾ اینچ).
- وظیفه: این شلنگ، ابی که در رادیاتورها چرخیده و گرمای خود را از دست داده، برای گرم شدن مجدد به پکیج برمی گرداند و این چرخه رو کامل می کند.
- نکته: در مسیر این شلنگ، معمولا یک صافی یا فیلتر برگشت هم نصب میشود تا از ورود رسوبات و کثیفی های داخل رادیاتورها به پکیج جلوگیری کند.
جدول خلاصه برای شناسایی سریع شیرها
برای اینکه این اطلاعات همیشه در ذهن شما بماند، من یک جدول خلاصه برایتان اماده کردم که میتوانید از ان به عنوان یک چک لیست سریع استفاده کنید.

| موقعیت (از چپ) | نام شیر/شلنگ | اندازه شلنگ | کاربرد | 
|---|---|---|---|
| ۱ | رفت شوفاژ | ضخیم (¾ اینچ) | ارسال اب داغ به رادیاتورها | 
| ۲ | خروجی اب گرم مصرفی | باریک (½ اینچ) | تامین اب گرم حمام و اشپزخانه | 
| ۳ | ورودی گاز | متوسط (¾ اینچ) | تامین سوخت پکیج (با دسته زرد) | 
| ۴ | ورودی اب سرد مصرفی | باریک (½ اینچ) | ورود اب شهری به پکیج | 
| ۵ | برگشت شوفاژ | ضخیم (¾ اینچ) | بازگرداندن اب سرد شده از رادیاتورها | 
چجوری شیرهای زیر پکیج رو باز و بسته کنیم؟
دانستن نحوه باز و بسته کردن این شیرها یک مهارت ضروری هست. این کار بسیار ساده است. راه حل چیست؟
بیشتر این شیرها از نوع “شیر توپی” یا “دسته گازی” هستند. این شیرها یک دسته دارند که وضعیت انها را نشان میدهد:
- وقتی دسته شیر در راستای شلنگ قرار دارد: شیر باز است و جریان برقرار است.
- وقتی دسته شیر عمود بر شلنگ قرار دارد: شیر بسته است و جریان قطع است.
برای باز یا بسته کردن، فقط کافی است دسته شیر رو 90 درجه بچرخانید. این یک روش سریع و مطمئن برای قطع و وصل کردن جریان است.
یک سوال مهم: آیا باید شیرهای رادیاتور رو در تابستان ببندیم؟
این سوالی هست که خیلی از افراد با شروع فصل گرما می پرسند. خیلی ها فکر می کنند با بستن شیرهای رفت و برگشت شوفاژ (دو شیر ضخیم) در تابستان، در مصرف انرژی صرفه جویی می کنند. اما واقعیت این است که این کار نه تنها ضروری نیست، بلکه میتواند مضر هم باشد.
چرا این کار اشتباه است؟ چون با بستن این شیرها، اب داخل مدار گرمایش راکد میماند. این اب راکد، به خصوص در طول چند ماه، باعث رسوب گذاری بیشتر در لوله ها و اسیب به پمپ دستگاه میشود. همچنین باز و بسته کردن مداوم این شیرها، به مرور زمان واشرها و اورینگ های انها را فرسوده کرده و باعث نشتی میشود.
پس راه حل چیست؟
راه حل درست و اصولی، استفاده از حالت تابستانه پکیج است. تمام پکیج های امروزی یک حالت تابستانه (معمولا با علامت خورشید ☀️) دارند. وقتی شما پکیج رو روی این حالت قرار میدهید، دستگاه به طور هوشمند مدار گرمایش رادیاتورها رو غیرفعال می کند و فقط در صورت نیاز به اب گرم مصرفی، روشن میشود. در این حالت، شیرهای رفت و برگشت شوفاژ باید کاملا باز باقی بمانند.
شیر پرکن کجاست و چه کاربردی دارد؟
شیر پرکن یکی از مهم ترین شیرهای زیر پکیج است که شما به عنوان کاربر، بیشترین سر و کار رو با ان دارید. این شیر معمولا یک دسته کوچک پلاستیکی (ابی یا مشکی) دارد.
وظیفه شیر پرکن: این شیر، مدار بسته گرمایش (شوفاژها) رو با اب شهری پر می کند. هر زمان که فشار پکیج شما (عقربه روی پنل) از 1 بار کمتر شد، شما باید با باز کردن این شیر، فشار رو دوباره به 1.5 بار برسانید.
محل قرارگیری: محل دقیق این شیر در مدل های مختلف کمی متفاوت است، اما معمولا در نزدیکی شلنگ ورودی اب سرد (شلنگ باریک سمت راست) قرار دارد.
نتیجه گیری
در نهایت، شناختن شیرها و شلنگ های زیر پکیج، یک دانش پایه اما بسیار کاربردی است. این کار به شما کمک می کند تا در مواقع ضروری، کنترل دستگاه خود را در دست بگیرید، از بروز مشکلات بزرگتر جلوگیری کنید و با اگاهی بیشتری با تعمیرکار صحبت نمایید. ما با هم یاد گرفتیم که چگونه این پنج اتصال اصلی را از روی اندازه و موقعیتشان از یکدیگر تشخیص دهیم و کاربرد هر کدام را بفهمیم .
توصیه می کنم همین الان به زیر پکیج خود نگاهی بیندازید و سعی کنید این شیرها رو شناسایی کنید. این کار ساده، شما رو برای همیشه از سردرگمی در مواقع اضطراری نجات میدهد. ایا شما هم در تشخیص این شیرها مشکل داشتید؟







